گفتاردرمانی لکنت
گفتاردرمانی: لکنت حالتی است که زمانی اتفاق می‌افتد، عضلاتی که برای صحبت کردن استفاده می‌کنید در حین صحبت کردن به‌طور غیرقابل کنترلی منقبض یا حرکت می‌کنند. این کار جریان گفتار شما را مختل می کند و باعث مکث، صداهای ناخواسته و تکرار کلمات می شود. این عارضه معمولاً کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد، اما می تواند در هر سنی رخ بدهد. قابل درمان است و بیشتر افراد در صورت دریافت درمان مناسب در نهایت بهبود می یابند.
فهرست مطالب
لکنت چیست؟
لکنت یک اختلال گفتاری است که بر ریتم و جریان نحوه صحبت کردن شما تأثیر می گذارد. این اختلال نحوه صحبت کردن شما را مختل می کند و باعث ایجاد صداهای ناخواسته، مکث یا مشکلات دیگر در صحبت کردن می شود.
لکنت انواع مختلفی دارد:
- لکنت رشدی (اختلال روان صحبت کردن کودک). این یک اختلال عصبی رشدی است، به این معنی که مغز فرزند شما به شکل متفاوت از آنچه انتظار می رود رشد می‌کند.
- لکنت مداوم این نوع لکنت همان لکنت رشدی است که تا بزرگسالی ادامه می‌یابد.
- لکنت اکتسابی این لکنت به دلیل بیماری یا آسیبی که بر مغز شما تأثیر می گذارد، ایجاد می شود.
لکنت نوع خاصی از اختلال روان صحبت کردن است و در دسته کلی اختلالات گفتاری قرار می گیرند.
چه کسانی دچار لکنت می‌شوند؟
لکنت ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، اما مردان چهار برابر بیشتر احتمال دارد به آن مبتلا شوند. سن می تواند بر نوع لکنت شما تأثیر بگذارد:
لکنت رشدی همیشه در دوران کودکی رخ می‌دهد. می تواند از سن 2 سالگی یا تا اواخر 7 سالگی شروع شود. میانگین سنی برای شروع آن حدود 3 سالگی است و 95٪ از کودکان اگر مشکل لکنت داشته باشند قبل از 4 سالگی علائم را نشان می‌دهند.
لکنت مداوم یک بیماری بزرگسالی است که در دوران کودکی شروع شده است. در واقع همان لکنت رشدی است که درمان نشده است.
لکنت اکتسابی می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. به احتمال زیاد با صدمات یا شرایطی که به نواحی مغز شما آسیب می رساند، اتفاق می افتد.
میزان شیوع لکنت
لکنت در دوران کودکی بین 1 تا 2.4 درصد کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد. لکنت مداوم حدود 0.3٪ تا 1٪ از بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می دهد. تحقیقات محدودی در مورد اینکه چگونه لکنت اکتسابی معمولا اتفاق می افتد وجود دارد و میزان شیوع دقیق آن در دسترس نیست.
علائم لکنت
صحبت کردن به هماهنگی بین عضلات صورت، دهان، گلو، سینه و شکم نیاز دارد. لکنت باعث حرکات کنترل نشده یا اسپاسم در ماهیچه‌هایی می‌شود که برای صحبت کردن استفاده می‌کنید.
هفت علامت کلیدی معیارهای رسمی لکنت را تشکیل می دهند و برای تشخیص آن باید حداقل یکی از آنها را داشته باشید:
- تکرار صداها یا هجاها. معمولا در هجای اول یک کلمه اتفاق می افتد. شما صدا یا هجا را تا زمانی که بتوانید کل کلمه را بگویید تکرار می‌کنید و سپس صحبت را از سر می گیرید.
نگه داشتن و بیرون کشیدن هجاها یا صداهای خاص. زمانی که روی یک صدا یا هجا گیر می‌کنید و صدا را طولانی‌تر از آنچه در نظر دارید ادا می‌کنید.
مکث وسط کلمه. زمانی که شما برای مدت طولانی در نقطه ای از یک کلمه که غیرضروری است، مکث می کنید.
مسدود کردن. این مکث مکرر است – چه به صورت بی صدا یا با یک صدا (مانند “اوم” یا “آه”) – در حالی که شما در حال صحبت هستید. نام آن به این اشاره دارد که احساس می‌کنید چیزی مانع جریان کلمات شما می شود.
تعویض کلمه. زمانی است که روی یک کلمه یا عبارت لکنت زبان می‌کنید و برای دور زدن آن به کلمه یا عبارت دیگری تغییر می‌دهید.
استرس بیش از حد این بدان معناست که شما استرس یا تنش بیش از حدی را روی بخشی یا تمام یک کلمه وارد می‌کنید.
تکرار کلمات تک هجا. تکرار کلمه‌ای که از یک صدای واحد تشکیل شده است، مانند “که” یا “و”.
گفتاردرمانی: سایر علائم لکنت
- گسترش اسپاسم حرکات ماهیچه ای که باعث لکنت می شود می‌تواند باعث “سرریز شدن” شود. این باعث می‌شود که اسپاسم‌ها به قسمت‌هایی از صورت، گردن، شانه‌ها و بازوها سرایت کنند.
ژست ها یا اعمالی که با لکنت ایجاد می شوند و بدتر می شوند. افرادی که لکنت دارند معمولاً عادت های حرکتی دارند که هنگام لکنت ظاهر می‌شوند. به عنوان مثال می‌توان به پلک زدن غیرمعمول، نگاه کردن به دور، اخم کردن صورت و مشت کردن دست اشاره کرد.
احساس شما می تواند بر علائم تأثیر بگذارد. علائم لکنت اغلب زمانی بدتر می شود که شما خسته، هیجان زده، مضطرب یا استرسی هستید. همچنین ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که در مورد موضوعات جدید یا پیچیده صحبت می‌کنید. علائم اغلب زمانی بهتر می‌شوند که استراحت یا آرامش داشته باشید.
لکنت معمولاً در طول فعالیت‌های خاصی مانند صحبت کردن با اشیاء یا حیوانات خانگی، خواندن با صدای بلند و آواز خواندن اتفاق نمی‌افتد.
لکنت می‌تواند به سایر شرایط سلامت روان اثر گذارد. لکنت می‌تواند باعث احساس ناامیدی، خجالت یا شرم شود. افرادی که لکنت دارند بیشتر در معرض آسیب‌هایی مانند اضطراب یا افسردگی هستند.
علل لکنت
عوامل متعددی لکنت نقش دارند:
سابقه خانوادگی. اگر یکی از بستگان درجه یک (یکی از والدین یا خواهر و برادر) لکنت زبان دارند، سه برابر بیشتر احتمال دارد که دچار لکنت شوید.
ژنتیک. جهش های DNA ممکن است به ایجاد لکنت کمک کنند. به نظر می رسد ژنتیک نیز بر بهبود یا از بین رفتن این وضعیت در طول زمان تأثیر بگذارد.
تفاوت ساختار مغز. افرادی که لکنت دارند بیشتر در نواحی خاصی از مغز تفاوت دارند. معمولاً مناطقی هستند که عضلات صحبت کردن یا هماهنگی عضلات را کنترل می کنند.
روش تشخیص لکنت
تشخیص لکنت توسط یک متخصص گفتاردرمانگر آموزش دیده برای ارزیابی و درمان کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلالات گفتار و زبان (آسیب شناس گفتار-زبان) انجام می شود. آسیب شناس گفتار-زبان(گفتاردرمانگر)، صحبت بزرگسال یا کودک را در موقعیت های مختلف مشاهده و مورد بررسی قرار می‌دهد.
گفتاردرمانی: درمان لکنت
گفتاردرمانی شکل اصلی درمان تمام انواع لکنت زبان است. در کودکان، فرآیند گفتاردرمانی شامل یادگیری و فعالیت‌هایی است که به بهبود علائم لکنت کمک می‌کند تا زمانی که از بین بروند. فعالیت ها و تکنیک های گفتاردرمانی به نوع، علائم و شدت لکنت بستگی دارد. دفعات درمان و طول جلسه نیز می‌تواند نقش داشته باشد.
داروها برای درمان مستقیم لکنت رایج نیستند. با این حال، داروها می‌توانند شرایط سلامت روانی مانند اضطراب یا افسردگی را که اغلب با لکنت اتفاق می‌افتند و به آن کمک می‌کنند، درمان کنند.
می‌خواهید بهترین خدمات توانبخشی را دریافت کنید؟
آیا به دنبال بهبودی در کیفیت زندگی خود هستید؟ با ما، بهترین خدمات توانبخشی را تجربه کنید. تیم ما از متخصصین و درمانگران مجرب با همراهی شما، به سرعت به هدفتان نزدیک خواهند شد. از امروز با ما همراه باشید و زندگی را با انرژی و امید پر کنید!
