تغییر تون عضلانی در پارکینسون
انگشتان خم شده و در هم گره خورده و یا گرفتگیِ دردناک پا از جمله نشانه‌های ابتدایی اختلال تون عضلانی (Dystonia) هستند. اختلال تون عضلانی یک موقعیت مداوم یا تکراری از اسپاسم یا گرفتگی عضلانی است که می‌تواند در زمان های مختلف شبانه‌روز و در مراحل مختلف بیماری پارکینسون رخ دهد. اختلال تون عضلانی از اوّلین علائم ظاهر شده در پارکینسون است؛ با این‌حال باید دانست که می‌تواند در هر مرحله از بیماری پارکینسون ظاهر شود.
فهرست مطالب
اختلال تون عضلانی چیست؟
اختلال تون عضلانی اغلب زمانی شروع می‌شود که سعی می‌کنید کاری را با قسمت مبتلای بدن انجام دهید. به عنوان مثال، اگر دیستونی پا دارید، ممکن است هنگام نشستن خوب باشید، اما اگر شروع به راه رفتن کنید، ممکن است پیچ‌خوردگی انگشتان پا یا وارونگی پا (برگرداندن پا یا مچ پا) ایجاد شود. برخی از دیستونی ها بی ارتباط با یک عمل یا حرکت اتفاق می افتد.
افراد مبتلا به پارکینسون اغلب از اختلال تون عضلانی دردناک در سمتی از بدن که بیشتر درگیر علائم پارکینسون است رنج می‌برند. این اتفاق معمولاً در اوایل صبح رخ می‌دهد؛ زمانی که سطح دوپامین در پایین‌ترین حد خود می‌باشد. این گرفتگی عضلانی دردناک معمولاً پس از مصرف اوّلین دوز روزانه داروهای پارکینسون از بین می‌رود.
به ندرت اما گاهی دیده می‌شود که اختلال تون عضلانی می‌تواند سایر قسمت‌های بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد و بدون هیچگونه ارتباط خاصی با مصرف داروها در طول روز شروع شده و از بین برود. اختلال تون عضلانی می‌تواند باعث حرکات پیچشی شدید شود؛ به‌عنوان مثال می‌تواند سر را به پهلو یا به سمت قفسه سینه بکشد.
اگرچه اختلال تون عضلانی می‌تواند یک علامت پارکینسون باشد، با این‌حال ممکن است افراد این علامت را بدون ابتلا به پارکینسون تجربه کنند. حرکات رخ داده در اختلال تون عضلانی (Dystonia) با حرکات مشاهده شده در اختلالات حرکتی (Dyskinesia) که شامل حرکات روان و انقباض‌هایی معمولاً غیردردناک هستند متفاوت است.
قسمت‌های تحت تاثیر اختلال تون عضلانی در بدن
افراد مبتلا به پارکینسون می‌توانند این گرفتگی یا انقباضات عضلانی دردناک ناشی از بیماری پارکینسون را به شکل متفاوتی تجربه کنند. مناطق تحت تاثیر این علامت در بدن عبارتند از:
- بازوها، دست‌ها و پاها: به شکل حرکات غیرارادی، اسپاسم یا پیچ‌خوردگی
- گردن: ممکن است گردن به طور نامناسبی بپیچد و باعث شود سر به سمت پایین یا به پهلو کشیده شود. به این حالت اختلال تون عضلانی گردنی یا تورتیکولی اسپاسمودیک می‌گویند.
- ماهیچه‌های اطراف چشم: ممکن است عضلات به‌طور غیرارادی منقبض شوند و منجر به پلک‌زدن بیش از حد یا دشواری در بازکردن چشم‌ها شود که به آن بِلفارواسپاسم نیز می‌گویند.
- تارهای صوتی و ماهیچه‌های بلع: اختلال تون عضلانی در این منطقه می‌تواند باعث شود صدای فرد آرام، خشن یا نفس‌آلود به‌نظر برسد.
- فک: ممکن است به شدت باز یا بسته شود. در برخی مواقع ممکن است عضلات دهان به دو طرف کشیده شوند (مانند زمانی که چیزی چندش‌آور می‌بینیم).
- دیواره شکم: ممکن است باعث حرکات انقباضی مداوم و غیرارادی در دیواره شکم یا عضلات صورت (به شکل کشیده‌شدن آن‌ها به دو طرف) شود.
مدیریت اختلال تون عضلانی
ثبت کردن زمان بروز اختلال تون عضلانی می‌تواند به تشخیص ارتباط یا عدم ارتباط زمان بروز آن با زمان مصرف داروها کمک کند. پزشک ممکن است سوالاتی را در این راستا از شما بپرسد تا ببیند آیا الگویی بین زمان مصرف داروها و بروز اختلال تون عضلانی وجود دارد یا خیر. این سوالات عبارتند از:
- آیا هنگامی که لوودوپا در دوره اوج اثر خود است (که اصطلاحاً به آن دوره On گفته می‌شود)، علائم اختلال تون عضلانی دارید؟
- آیا علائم قبل از مصرف اوّلین دوز در صبح رخ می‌دهد یا زمانی که اثر داروها در حال از بین رفتن است؟
با راهنمایی پزشک، تنظیم دوز یا دفعات مصرف دارو می‌تواند به بهبود و کاهش علائم اختلال تون عضلانی کمک کند. برای مثال؛ اگر اختلال تون عضلانی صبحگاهی دارید که قبل از شروع اوّلین دوز لوودوپا رخ می‌دهد، پزشک ممکن است یک دوز کاربیدوپا-لوودوپا با رهاسازیِ کنترل‌شده یا داروهای آگونیست دوپامین با اثر طولانی‌مدت را برای زمان قبل از خواب تجویز کند.
کاردرمانی و توانبخشی
وقتی درد دارید ممکن است ورزش کردن و انجام تمرینات سخت باشد. همچنین اگر هنگام حرکت درد داشته باشید و ناگهان تمرین را متوقف کنید، درد می‌تواند بدتر شود. یک کاردرمانگر می‌تواند تمرین‌ها و تکنیک‌هایی را برای کاهش درد و همچنین کشش و تقویت عضلاتی از بدن که بیشتر تحت تاثیر اختلال تون عضلانی قرارگرفته‌اند توصیه و تجویز کند.
تزریق بوتاکس
اگر درمان‌های مختلف با شکست مواجه شده و یا با تغییر زمان‌بندی دارو به کاهش اختلال تون عضلانیِ شما کمک نشد، پزشکتان ممکن است تزریق سم بوتولینوم یا اصطلاحاً بوتاکس را در نظر بگیرد. سم بوتولینوم ماهیچه ها را ضعیف کرده و به آرام‌سازی فعالیت شدید عضله که ناشی از اختلال تون عضلانی است کمک می‌کند. با هدف قراردادن عضلاتی که فعالیت شدید دارند، پزشک می‌تواند ناراحتی و درد ناشی از اختلال تون عضلانی را کاهش دهد. ممکن است چندین نوبت تزریق نیاز باشد تا نتیجه موردنظر به دست آید و همچنین باید این موضوع را هم در نظر بگیرید که تزریق بوتاکس ممکن است همیشه هم موثر نباشد. هنگامی که تزریق بوتاکس اثربخشی موثری داشته باشد، تاثیر آن تا چند ماه در بدن پایدار بوده و پس از اتمام دوره اثر آن، نیاز به تزریق مجدد بوتاکس برای ادامه اثربخشی آن دارید.
تحریک عمقی مغز
برای رفع اختلال تون عضلانی در برخی از بیماران از تحریک عمقی مغز (Deep Brain Stimulation) استفاده می‌شود. در این شیوه درمان، الکترودهایی در مناطقی از مغز کار گذاشته می‌شوند و با وارد کردن تحریکاتی الکتریکی، اختلال تون عضلانی و علائم ناشی از آن را کاهش می‌دهند. لازم به ذکر است که از تحریک عمقی مغز برای رفع آن دسته از اختلالات تون عضلانی استفاده می‌شود که ناشی از بیماری پارکینسون نیستند. متخصصین همچنان در حال تحقیق و پژوهش بر روی سازوکار تحریک عمقی مغز به‌عنوان شیوه‌ای برای درمان اختلالات تون عضلانی هستند.
سوالات متداول درباره پارکینسون
چه خدمات توانبخشی در منزل ارائه می‌دهید؟
مجموعه سیب‌نت خدمات کاردرمانی، گفتاردرمانی و فیزیوتراپی با الهام از برنامه‌های شخصی سازی شده، به افراد مبتلا به سکته مغزی، پارکینسون، ضایعه نخاعی، کودکان مبتلا به فلج مغزی(سی پی) و دیگر مشکلات و بیماری‌ها که نیازمند این خدمات باشند ارائه می‌دهد.
آیا پزشکان و تخصص‌های مرتبط در تیم شما حضور دارند؟
بله، تیم ما از پزشکان و درمانگران متخصص و مجرب در حوزه کاردرمانی،گفتاردرمانی و فیزیوتراپی بهره می‌برد. همکاری فعال با این تخصص‌ها، ما را قادر می‌سازد تا خدماتی با کیفیت و به روز را به مراجعین عزیز ارائه دهیم.
چگونه با شما تماس بگیریم و نوبت بگیریم؟
از طریق فرم‌هایی که در وب سایت مجموعه سیب‌نت طراحی شده است می توانید درخواست خود را ثبت کنید.
تعرفه هزینه‌ها به چه صورت است؟
هدف ما کمک به بهبود وضعیت شما می باشد در نتیجه ما با کیفیت ترین خدمات را با حداقل قیمت‌ها به شما ارائه خواهیم کرد و تلاش می‌کنیم در کمترین زمان به بهترین سطح بهبودی دست پیدا کنید. کارشناسان ما با بررسی وضعیت شما به صورت اختصاصی تعرفه دقیق جلسات را به شما اعلام خواهند کرد.
چگونه می‌توانم از خدمات شما بهره‌مند شوم؟
برای بهره‌مندی از حدمات مجموعه سیب‌نت مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا فرم ثبت درخواست را در وبسایت ما پر کنید: فرم ثبت درخواست
- تیم ما با شما تماس می‌گیرند و نیازها و اهداف درمانی شما را ارزیابی کرده و درمانگران متناسب با نیاز شما انتخاب و به شما معرفی می‌شوند.
- در جلسات درمانی،شما با متخصصین ماهمکاری می‌کنید و برنامه‌های توانبخشی خود را آغاز می‌کنید.
- تداوم پشتیبانی و مراقبت‌های مداوم براساس نیازها و پیشرفت شما فراهم می‌شود.
ما همیشه در خدمت شما هستیم تا به شما در مسیر بهبود و بازیابی سلامتی، راهنمایی کینم.
چه تفاوت‌هایی بین خدمات شما و دیگر شرکت‌ها وجود دارد؟
در مجموعه سیب‌نت، تفاوت ما در رویکردشخصی سازی و مجوریت بر نیازهای هر فرد است. با تجربه ما در حوزه‌های کاردرمانی، گفتاردرمانی و فیزیوتراپی، ما نه تنها به بهبود حال حاضر مراجعین پرداخته، بلکه راهکارهای جهت ارتقا سطح آینده آنان را نیز ارائه می‌دهیم. همچنین، صرفه‌جویی در زمان، دسترسی آسان و برنامه‌های درمانی مطابق با آخرین دستاوردهای علمی از جمله ویژگی‌هایی است که مجموعه سیب‌نت را از سایر ارائه دهندگان خدمات توانبخشی مجزا می‌کند.