تشنج و صرع پس از سکته مغزی
تشنج و صرع پس از سکته مغزی رایج است. این موارد به احتمال زیاد در چند روز اول پس از سکته مغزی رخ می‌دهد، اما ممکن است تا دو سال آینده هم تشنجی رخ ندهد. برخی افراد دچار تشنج‌های مکرر می‌شوند و تشخیص داده می‌شود که صرع دارند. اما اگر بعد از سکته دچار تشنج شدید، لزوماً به این معنی نیست که صرع دارید یا به آن مبتلا خواهید شد. به طور کلی، خطر ابتلا به تشنج در طول زمان پس از سکته کاهش می‌یابد.
فهرست مطالب
تشنج چیست؟
سلول‌های مغز سیگنال‌های الکتریکی را به یکدیگر ارسال می‌کنند. سیگنال‌های الکتریکی در طول اعصاب به تمام قسمت‌های بدن منتقل می‌شوند. تخلیه غیرعادی و ناگهانی فعالیت الکتریکی در مغز می‌تواند منجر به اختلال در سیگنال‌های اعصاب و ایجاد تشنج شود. این اختلال الکتریکی می‌تواند به دلیل آسیب سکته مغزی در مغز اتفاق باشد.
تشنج به طرق مختلف افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مانند تغییر در بینایی، بویایی و چشایی، از دست دادن هوشیاری.
تشنج بعد از سکته مغزی
اگر سکته هموراژیک (خونریزی در مغز) داشته باشید، احتمال تشنج بیشتر است. همچنین در صورت سکته مغزی شدید یا سکته مغزی در قشر مغز، لایه بیرونی مغز که در آن عملکردهای حیاتی مانند حرکت، تفکر، بینایی و احساسات انجام می‌شود، تشنج و صرع ممکن است بیشتر باشد.
برخی افراد تشنج‌های مکرری را تجربه می‌کنند و تشخیص داده می‌شود که آنها دچار صرع هستند. احتمال وقوع این اتفاق ممکن است به محل وقوع سکته در مغز و اندازه آن بستگی داشته باشد.
تشنج و صرع
صرع وضعیتی است که باعث تشنج‌های مکرر می‌شود. افراد در هر سنی می‌توانند به صرع مبتلا شوند و در حدود نیمی از موارد، هیچ دلیل واضحی برای بروز آن وجود ندارد. صرع می‌تواند به دلیل آسیب مغزی یا شرایط دیگری مانند سکته مغزی، عفونت یا رشد در مغز باشد. به طور کلی، سکته مغزی علت حدود 10 درصد از بزرگسالانی است که به تازگی صرع تشخیص داده شده است.
انواع تشنج
تشنج می‌تواند متفاوت باشد، از احساس سوزن سوزن شدن یا “خالی شدن” برای چند ثانیه تا لرزش و از دست دادن هوشیاری. برخی افراد تنها یک نوع تشنج دارند و برخی بیش از یک نوع.
سه نوع اصلی تشنج وجود دارد که عبارتند از:
تشنج کانونی(Focal onset sizure)
برخی از تشنج‌ها فقط در بخشی از مغز رخ می‌دهند که به عنوان تشنج کانونی شناخته می‌شوند. دو نوع تشنج کانونی وجود دارد، حرکتی (علائم فیزیکی مانند حرکت دست‌ها و افتادن) و غیر حرکتی (تاثیر بر حواس، آگاهی و احساسات دارد).
تشنج عمومی
تشنج عمومی کل مغز را درگیر می‌کند و کل بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. علائم حرکتی (فیزیکی) می‌تواند شامل از دست دادن هوشیاری و اسپاسم عضلانی باشد. تشنج غیر حرکتی ممکن است یک دوره کوتاه بی‌خودی (خالی شدن) باشد، جایی که فرد از حرکت باز می‌ایستد و به نظر می‌رسد که به فضا خیره شده است.
تشنج ناشناخته
اگر تشخیص محل تشنج ممکن نباشد، پزشکان ممکن است تشنج شما را حرکتی یا غیر حرکتی توصیف کنند. علائم حرکتی (فیزیکی) ممکن است شامل از دست دادن هوشیاری و داشتن حرکات تند باشد، و علائم غیر حرکتی می‌تواند بر احساسات و حواس تأثیر بگذارد.
صرع چگونه تشخیص داده می شود؟
ممکن است خیلی زود پس از سکته، تشنج رخ دهد. اگر در آن زمان در بیمارستان هستید، باید از تیم پزشکی بخش کمک بگیرید. اگر قبلاً بیمارستان را ترک کرده‌اید و فکر می‌کنید که تشنج داشته‌اید، با پزشک خود تماس بگیرید.
حداکثر در عرض دو هفته باید به متخصص مغز و اعصاب، مراجعه کنید. در حالی که منتظر قرار ملاقات هستید، بهتر است از هر گونه فعالیتی که می‌تواند شما یا دیگران را در معرض خطر قرار دهد در صورت بروز تشنج دیگر خودداری کنید. به عنوان مثال، شنا نروید و به جای حمام، دوش‌های کوتاه بگیرید و رانندگی نکنید.
ممکن است نتوانید تشنج را به خاطر بسپارید، بنابراین اگر شخص دیگری شاهد آن بود، می‌تواند با شما به متخصص مراجعه کند، یا زمان و علائم تشنج را یادداشت کند و یا فیلم بگیرند و آن را برای متخصص ارسال کنند. ممکن است در یادداشت روزانه تشنج، تاریخ و زمان تشنج، آنچه اتفاق افتاده و هرگونه محرک احتمالی مانند استرس یا نوشیدن الکل ثبت شود، کمک کننده باشد.
متخصص از شما سؤالاتی در مورد آنچه اتفاق افتاده است می‌پرسد، ممکن است برای تشخیص کافی باشد و یا آزمایشات بیشتری مورد نیاز باشد.
آزمایشات مورد استفاده در تشخیص صرع
الکتروانسفالوگرام (EEG)
EEG یا همان نوار مغز یک آزمایش رایج برای تشنج است. این یک آزمایش بدون درد است که شامل قرار دادن الکترودهایی روی پوست سر است. الکترودها فعالیت الکتریکی مغز شما را ثبت می‌کنند می‌کند و می‌تواند هر الگوی غیرعادی را شناسایی کنند. این آزمایش فقط آنچه را که در آن زمان در مغز شما اتفاق می‌افتد نشان می‌دهد، بنابراین EEG طبیعی لزوماً به این معنی نیست که شما صرع ندارید. EEG معمولاً حدود یک ساعت طول می‌کشد و می‌تواند در یک کلینیک سرپایی انجام شود.
MRI
اسکن MRI می‌تواند مشکلاتی را در داخل مغز پیدا کند که ممکن است باعث تشنج و صرع شود، از جمله آسیب به جا مانده از سکته مغزی.
آزمایشات خون
ممکن است برای بررسی مشکلات سلامتی که می‌توانند علائم مشابهی مانند دیابت، میگرن و حملات پانیک را ایجاد کنند، آزمایش‌های خون داده شود یا آزمایش‌های دیگری انجام شود.
درمان های صرع
داروهای ضد صرع (AEDs)
دارو معمولاً می‌تواند تشنج‌ها را کاهش دهد و به شما امکان می‌دهد یک زندگی عادی داشته باشید. درمان شما به موارد زیر بستگی دارد:
- چه نوع تشنجی دارید
- سن و جنس شما
- حملات شما چقدر زیاد است
- سایر عوارض سکته مغزی، مانند مشکلات بلع
- داروهای دیگری که مصرف می‌کنید
داروهای ضد صرع یا AED ها معمولاً با تغییر سطح مواد شیمیایی در مغز عمل می‌کنند. در برخی موارد ممکن است فعالیت طبیعی مغز نیز تحت تأثیر قرار گیرد که منجر به خواب آلودگی، سرگیجه، گیجی و سایر عوارض جانبی شود. هنگامی که بدن شما به دارو عادت کرد، این عوارض جانبی ممکن است از بین بروند. ممکن است پزشک با دوز کم شروع کند و به تدریج آن را افزایش دهد تا احتمال بروز عوارض جانبی کاهش یابد. اگر عوارض شدید باشند یا برای مدت طولانی ادامه داشته باشند، پزشک ممکن است دوز را تغییر دهد یا داروی دیگری را امتحان کند.
همه افراد متفاوت هستند و برخی از افراد حتی با دوز کم عوارض جانبی یک داروی خاص را تجربه می‌کنند. با این حال، اگر این اتفاق بیفتد، معمولاً می‌توانید نوع دیگری را امتحان کنید، زیرا بسیاری از AED های ایمن و قابل اعتماد در دسترس هستند.
ممکن است به شما یک دارو یا ترکیبی از دو یا چند دارو داده شود. نوع تجویز شده به شما بستگی به نوع تشنج و هر گونه عوارض جانبی از یک دارو یا ترکیب خاص دارد.
اگر علائمی مانند احساس بی ثباتی، تمرکز ضعیف یا استفراغ دارید، دوز داروی شما ممکن است خیلی بالا باشد و باید با پزشک خود تماس بگیرید.
عمل جراحی
اگر داروهای ضد صرع کمک نکنند، و اگر صرع به دلیل یک علت فیزیکی در مغز باشد، مانند اسکار یا آسیب سکته، یکی از گزینه‌های درمانی ممکن است جراحی باشد. اینکه آیا می‌توانید جراحی کنید تا حدی به این بستگی دارد که مشکل در کجای مغز شما قرار دارد و اینکه آیا جراح می‌تواند با خیال راحت به نقطه مورد نظر دسترسی پیدا کند. انجام جراحی در مغز می‌تواند بسیار خطرناک باشد. شما می توانید با پزشک خود برای درک خطرات و مزایای احتمالی قبل از انتخاب ادامه کار مشورت کنید.
تحریک عصب واگ
یک وسیله الکتریکی کوچک در گردن کاشته و به عصب واگ چپ متصل می‌شود. این دستگاه سیگنال‌های الکتریکی منظمی را از طریق عصب واگ به مغز ارسال می‌کند که می‌تواند به تنظیم فعالیت الکتریکی در مغز که باعث صرع می شود کمک کند.
رژیم کتوژنیک
این درمان برای کودکان (و گاهی اوقات بزرگسالان) که به داروهای ضدصرع پاسخ نمی‌دهند استفاده می‌شود که شامل یک رژیم غذایی پرچرب و کم کربوهیدرات است. این روش نحوه استفاده مغز از انرژی را تغییر می‌دهد که ممکن است تشنج را کاهش دهد. این روش درمانی فقط و فقط باید با کمک پزشک متخصص و متخصص تغذیه استفاده شود.
کمک های اولیه برای تشنج
این نکات به شما کمک می‌کند به فردی که هوشیاری خود از دست داده است و حرکات تند و سریع انجام می‌دهد کمک کنید.
- با برداشتن هر گونه اشیای خطرناک در نزدیکیفرد و قرار دادن بالشتک در زیر سر از فرد در برابر آسیب محافظت کنید.
- لباس های تنگ را از دور گردن آنها باز کنید
- به دنبال هر گونه کارت شناسایی باشید که ممکن است به شما توصیه کند که چه کاری انجام دهید.
- سعی نکنید فرد را مهار کنید
- آنها را حرکت ندهید، مگر اینکه در خطر باشند
- چیزی در دهان آنها نگذارید
- پس از پایان تشنج، آنها را به پهلو بچرخانید تا راحت تر نفس بکشند
- به آنها چیزی برای خوردن و نوشیدن ندهید
- خونسرد و مطمئن باشید، تا بهبودی کامل با آنها بمانید
- مدت زمان تشنج را یادداشت کنید.
با 115 تماس بگیرید اگر:
- تشنج‌های پشت سر هم
- تشنج بیش از پنج دقیقه ادامه دارد.
- فرد آسیب دیده است یا به نظر می‌رسد نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
- اولین تشنج فرد است.
می‌خواهید بهترین خدمات توانبخشی را دریافت کنید؟
آیا به دنبال بهبودی در کیفیت زندگی خود هستید؟ با ما، بهترین خدمات توانبخشی را تجربه کنید. تیم ما از متخصصین و درمانگران مجرب با همراهی شما، به سرعت به هدفتان نزدیک خواهند شد. از امروز با ما همراه باشید و زندگی را با انرژی و امید پر کنید!
