مشکلات گوارشی بیماران پارکینسون

سیستم عصبی غیر ارادی (Autonomic Nervous System) که مسئول تنظیم عملکردهای غیرارادی بدن از جمله فعالیت‌های گوارشی است، به طور معمول در بیماران مبتلا به پارکینسون آسیب می‌بیند. این آسیب می‌تواند به کاهش حرکات پریستالتیک در دستگاه گوارش منجر شود. کاهش حرکات ممکن است باعث کندی تخلیه معده(gastroparesis)  و یبوست مزمن شود، که هر دو از مشکلات شایع گوارشی در میان بیماران پارکینسون هستند.

عامل مهم دیگر در به وجود آمدن مشکلات گوارشی در بیماران پارکینسون، دوپامین است که به عنوان یک نوروترانسمیتر مهم در سیستم عصبی مرکزی شناخته می‌شود. دوپامین نیز در تنظیم حرکات دستگاه گوارش نقش دارد. کاهش دوپامین منجر به کاهش تحریک و حرکت سیستم عصبی دستگاه گوارش می‌شود که این امر می‌تواند موجب افزایش مشکلاتی مانند یبوست و نفخ شود. از عوامل دیگر می توان به اختلال در عملکرد اسفنکتر‌های آنال اشاره کرد که می تواند به یبوست در بیماران پارکینسون منجر شود. این اختلال می‌تواند باعث مشکلاتی در تخلیه روده و تشدید سایر مشکلات گوارشی در بیماران شود.

پزشکان معمولا از روش‌های مختلفی برای تشخیص مشکلات گوارشی در بیماران پارکینسون استفاده می کنند؛ از جمله: ارزیابی علائم بالینی، مانومتری مری، تست‌های عملکردی روده و تصویربرداری از دستگاه گوارش. همچنین، بررسی میکروبیوتای روده و سنجش زمان تخلیه معده می‌توانند اطلاعات مفیدی درباره شدت و نوع مشکلات گوارشی ارائه دهند. تشخیص زودهنگام و مدیریت این مشکلات برای بهبود کیفیت زندگی بیماران و کاهش عوارض مرتبط با پارکینسون بسیار حائز اهمیت است.  

درمان مشکلات گوارشی بیماران مبتلا به پارکینسون به رویکردهای متفاوتی نیاز دارد که بر اساس نوع مشکل و اندام‌های گوارشی درگیر تعیین می‌شوند. بیماران پارکینسون اغلب با مشکل تولید بیش از حد بزاق و اختلال در بلع مواجه هستند. برای مدیریت این مشکلات بیماران می توانند فیزیوتراپی و تمرینات بلع را انجام دهند. این تمرینات می‌توانند به بهبود عملکرد ماهیچه‌های دهان و گلو کمک کرده و بلع را آسان‌تر کنند. استفاده از داروهای کاهش‌دهنده بزاق مانند آتروپین یا گلیکوپیرولات نیز می توانند کمک کننده باشند. در ارتباط با مشکلات مرتبط با مری راهکارهایی مانند تغییرات در رژیم غذایی، اجتناب از غذاهای اسیدی، چرب و تند و همچنین استفاده از مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPI) یا آنتی‌اسیدها می‌توانند موثر باشند. حفظ وضعیت نشسته پس از هر وعده غذایی برای حداقل ۳۰ دقیقه خطر ریفلاکس را نیز به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.

مشکلات گوارشی در معده و روده با تاخیر در تخلیه معده (گاستروپارزی) شروع می شود. به همین منظور رژیم غذایی منظم و کم‌چرب، مصرف وعده‌های غذایی کوچک و مکرر با کاهش چربی‌ها و فیبرهای سنگین، می‌تواند به تسریع تخلیه معده کمک کنند. مصرف داروهایی مانند متوکلوپرامید یا دومپریدون ممکن است در بهبود حرکت معده موثر باشند. مصرف مایعات کافی در طول روز عملکرد معده را بهبود می بخشد. مصرف غذاهای پر فیبر مانند سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل می‌تواند به پیشگیری از یبوست کمک کند. همچنین استفاده از مکمل‌های پروبیوتیک برای به تعادل رساندن فلور میکروبی روده و بهبود عملکرد گوارشی توصیه می شود. در نهایت نیز باید تاکید کنیم که فعالیت‌های بدنی منظم می‌توانند به تحریک حرکت روده‌ها و کاهش یبوست کمک کنند.