تمرینات گفتار و صدا برای پارکینسون
بسیاری از ما بیماری پارکینسون را به واسطه اختلالات حرکتی که در فرد بیمار ایجاد میکند، میشناسیم. این در حالی است که این بیماری، در سطح بسیار گستردهای عملکرد طبیعی بدن را تحت الشعاع قرار میدهد. اختلالات گفتاری یا دیسآرتری از چالشهای رایج در میان افراد مبتلا به بیماری پارکینسون محسوب میشوند. بیش از ۷ میلیون نفر از مبتلایان به این بیماری در سراسر جهان از مشکلات در گفتار و صدا رنج میبرند. پارکینسون بیماری است که راه حل درمانی قطعی ندارد اما با بهرهگیری از تمرینات منظم و تخصصی، میتوان شدت بسیاری از مشکلات ناشی از این بیماری را کاهش داد. ما در این مقاله ضمن مرور تاثیرات بیماری پارکینسون بر گفتار و صدای بیماران، راه حلهایی را نیز برای مدیریت این شرایط، معرفی می کنیم.
فهرست مطالب
علت بروز اختلال گفتاری و صدا در بیماران پارکینسون چیست؟
بیماری پارکینسون به دلیل تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، میتواند مشکلاتی در گفتار و صدا ایجاد کند. بیماری پارکینسون به تدریج باعث از بین رفتن سلولهای عصبی تولیدکننده دوپامین در مغز میشود. دوپامین یک انتقالدهنده عصبی حیاتی است که نقشی کلیدی در کنترل حرکات بدن دارد. این بیماری میتواند باعث ضعف عضلات،کاهش دامنه حرکتی آنها و اختلال در هماهنگی عملکردشان شود و عضلات ناحیه گلو و حنجره نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اختلال در عملکرد این اندام ها توانایی فرد در کنترل تنفس به هنگام صحبت کردن را نیز تحت تاثیر قرار میدهد و اختلال گفتاری را تشدید می کند. رایجترین بخشهای بدن که عملکردشان تحت تاثیر پارکینسون مختل می شوند، عبارتند از:
- حنجره
- گلو
- عضلات تنفسی
- سقف دهان، زبان و لبها
- عضلات صورت
- نواحی از مغز که وظیفه کنترل حس شنوایی، بیان و صدا را بر عهده دارند
چرا مشکلات در بلع میتوانند بر توانایی گفتاری و صدا تاثیر بگذارند؟
مشکلات در بلع یا دیسفاژی در میان بیماران پارکینسون رایج است. این عارضه سبب ایجاد ضعف و ناهماهنگی در عضلات ناحیه گلو میشود و میتواند بهطور مستقیم بر تواناییهای گفتاری و صدای بیماران تاثیر بگذارد. به طور خاص، عملکرد عضلات لارنکس و فک که در تولید صدا و گفتار نقش دارند، در اثر پارکینسون مختل میشود. مشکلات در بلع میتوانند باعث تجمع مواد غذایی در حنجره نیز شوند که در نهایت به کاهش کیفیت و قدرت صدا میانجامد. بنابراین، اختلالات بلع بهطور غیرمستقیم بر توانایی های گفتاری و صدا اثر می گذارند.
آشنایی با اختلالات گفتاری و صدا ناشی از بیماری پارکینسون
معمولا بیماران مبتلا به پارکینسون، از مشکلات گفتاری یا تغییر صدایشان به هنگام گفتگو با دیگران، آگاه نیستند. به بیان دیگر، معمولا این اطرافیان هستند که اولین نشانههای این بیماری را در شیوه صحبت کردن، لحن و صدای بیماران تشخیص میدهند. تغییرات در کیفیت صدا اولین نشانه اختلال گفتاری است. اغلب این تغییرات با چالش هایی همچون عدم توانایی در روان صحبت کردن یا نداشتن صدای واضح و رسا همراه است. برخی از اختلالات گفتاری و صوتی که مبتلایان به پارکینسون تجربه می کنند، عبارتند از:
- کاهش حجم صدا
- صحبت کردن با زیر و بم ثابت (تکصدایی)
- داشتن صدایی خشن یا تحت فشار
- مشکلاتی در تلفظ واضح و آسان حروف و کلمات
- لرزش در صدا
- شل صحبت کردن
- استفاده از تکانههای کوتاه گفتاری
- از بین رفتن حالت چهره به هنگام صحبت کردن
- نفسدار بودن صدای بیمار به گونهای که به راحتی توسط شنوندگان شنیده میشود. معمولا در این حالت بیماران برای حرف زدن، به تلاش و انرژی بیشتری نیاز دارند یا در اصطلاح نفس کم میآورند.
راه حلهایی برای اختلالات گفتاری ناشی از پارکینسون
بسیاری از اختلالات گفتاری و صدا ناشی از بیماری پارکینسون با کمک گفتاردرمانگران قابل مدیریت است. گفتاردرمانگران میتوانند با استفاده از دستگاههایی مانند آنالیزور فرکانس صوت، افت و خیز صدا و تنفس بیماران را ارزیابی کنند. با تشخیص شدت آسیب در اثر پارکینسون، طراحی تمرینهای مختلف و استفاده از دستگاههای کمکی آغاز میشود. به عنوان مثال، در مراحل پیشرفته بیماری ممکن است پزشکان و متخصصان، حنجرههای مصنوعی را توصیه کنند. دستگاههای جدیدی مانند اسپیچ وایو نیز برای تقویت صدای بیماران، توصیه میشوند. به طور خاص این دستگاه، با شبیه سازی محیطهای شلوغ و پر سر و صدا، به بیماران کمک میکند تا صحبت کردن با صدایی بلندتر و واضحتر را تمرین کنند.
یکی از روشهای رایج در گفتاردرمانی بیماران پارکینسون، روش درمانی لی سیلورمن است. این روش که به نام «درمان صدا برای بیماران پارکینسون» نیز شناخته میشود، به طور خاص بر تقویت صدا و بهبود کیفیت گفتار تمرکز دارد. روش لی سیلورمن با استفاده از تمرینات منظم و فشرده، به بیماران کمک میکند تا عضلات ناحیه حنجره خود را درگیر ساخته و صدا را با قدرت و وضوح بیشتری تولید کنند. هدف اصلی این روش، بهبود توانایی گفتاری بیمار از طریق افزایش حجم صدا و تقویت عضلات در ناحیه گلو و تارهای صوتی است. مطالعات نشان دادهاند که این روش میتواند به طور چشمگیری کیفیت زندگی بیماران پارکینسونی را بهبود بخشیده و تواناییهای بیان و صدای آنها را تقویت کند.
راهکارها و تمرینات ساده برای تقویت ارتباطات در بیماران پارکینسونی
نکات سادهای که در ادامه ارائه میشود، میتوانند به بهبود مهارتهای ارتباطی بیماران کمک کنند:
- تمریناتی که گفتاردرمانگران برای بهبود مهارت های گفتاری و صدا طراحی می کنند را به طور منظم انجام دهید. سعی کنید در فضای ساکت و آرام با بیمار پارکینسونی این مهارت ها را تمرین کنید و همیشه مطمئن شوید که با بیمار ارتباط چشمی برقرار کردهاید. همچنین از بیمار بخواهید که به هنگام صحبت کردن، مستقیما به صورت شما نگاه کند.
- از بیمار بخواهید که از جملات کوتاه استفاده کند زیرا محدود کردن تعداد کلمات به نفس گیری او کمک میکند.
- دورههای استراحت صوتی را برای بیمار در نظر بگیرید و بدانید که خستگی میتواند بر توانایی صحبت کردن او تاثیر بگذارد.
- گلوی بیمار را با نوشیدن آب هیدراته نگه دارید و از نوشیدنیهای کافئیندار یا الکلی پرهیز کنید.
- در صورت نیاز و زیر نظر پزشک یا گفتاردرمانگر از تقویتکننده صدا استفاده کنید. اگر نوشتن برای بیمار مشکل است، از تخته الفبا برای نشان دادن یا اسکن کردن کلمات استفاده کنید.
تاثیر تکنولوژی بر بهبود اختلال گفتاری و صدا در بیماران مبتلا به پارکینسون
تکنولوژیهای نوین نقش چشمگیری در بهبود اختلال گفتاری و صدا در بیماران مبتلا به پارکینسون ایفا میکنند. تمرین های گفتاری در کنار ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی و اپلیکیشنهای تلفن همراه دقت بیشتری پیدا کرده اند. همچنین، دستگاههای تقویتکننده صدا میتوانند حجم صدای کاهشیافته را تقویت کرده و به بیماران کمک کنند تا در ارتباطات روزمره خود موثرتر عمل کنند. تجربه نشان داده است استفاده از ابزارهایی مانند دستگاههای درمان دیسفاژی و سیستمهای بیوفیدبک در بهبود اختلالات گفتاری بیماران پارکینسونی موثر بوده اند. در مجموع، ترکیب علم گفتاردرمانی و فناوریهای دیجیتال، فرصتهای جدیدی را برای بهبود شرایط زندگی بیماران مبتلا به پارکینسون فراهم کرده اند.
علاوه بر این افراد مبتلا به بیماری پارکینسون که با اختلال گفتاری و صدا مواجه هستند، باید به اهمیت داشتن دستگاههای اضطراری در مواقع بحرانی آگاه باشند. این دستگاهها شامل تجهیزات پیشرفتهای مانند دستگاههای تقویت صدا، ماسکهای اضطراری و وسایل ارتباطی دیجیتال قابل حمل هستند. این ابزارها در شرایط اضطراری به افراد این امکان را میدهند تا به صورت موثرتر و با وضوح بیشتر با دیگران ارتباط برقرار کرده و کمک بخواهند. از آنجا که اختلال گفتاری ممکن است به طور ناگهانی و در شرایط تنش و اضطراب تشدید شود، همراه داشتن این تجهیزات ضروری است.
نقش خانواده و اطرافیان در حمایت از افراد با اختلال گفتاری و صدا
در مدیریت نشانههای بیماری پارکینسون، از جمله اختلالات گفتاری و صدا، نقش خانواده و اطرافیان را نمیتوان نادیده گرفت. خانواده و اطرافیان با رعایت چند تمرین ساده، میتوانند در بهبود اختلال های گفتاری و صدا بیماران پارکینسونی نقشی سازنده ایفا کنند:
- حتما با بیمار ارتباط حضوری و رو در رو داشته باشید، با دقت به او نگاه کنید و با آرامش صحبت کنید.
- سوالاتی بپرسید که پاسخ آنها به سادگی “بله” یا “نه” باشد تا تعامل بهتر و موثرتری داشته باشید.
- در پاسخ به بیمار تکرار بخشی از جملهای که متوجه شدهاید، مانند “شما میخواهید من به طبقه بالا بروم و چه چیزی را بیاورم؟” میتواند کمککننده باشد.
- در صورت نیاز، از فرد بخواهید که آنچه گفته است را تکرار کند، آهستهتر صحبت کند یا کلماتی که ناآشنا هستند را هجی کند.
- برای تسهیل ارتباط، میتوان از دستگاهها یا ابزارهای ساده تری مانند کتابها، آینه های گفتار درمانی و تختههای حروف الفبا استفاده کرد.
- دستگاههای کمک گفتاری با تکنولوژی بالا میتوانند از طریق پردازش اطلاعات و تبدیل متن به صدا به بهبود گفتار و صدا در بیماران کمک کنند.
کلام آخر
اختلالات گفتاری و صدا ناشی از بیماری پارکینسون، میتوانند بر روی روحیه و روند عادی زندگی بیماران تاثیرات بسیار مخربی داشته باشند. به همین دلیل است که مدیریت این اختلالات اهمیت ویژهای دارد. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با بیماری پارکینسون دستوپنجه نرم میکنید و از اختلالات گفتاری و صدا رنج میبرید، سیب نت اینجاست تا به شما کمک کند. تیم گفتار درمانگران سیب نت با استفاده از روشهای پیشرفته و مطابق با آخرین پژوهشهای علمی، برنامههای تمرینی ویژهای را برای بیماران پارکینسونی در سطوح مختلف این بیماری طراحی و اجرا میکنند. این متخصصان در زمینههای مختلفی از جمله مشکلات بلع، اختلالات گفتاری، مشکلات زبانی و صوت درمانی به بیماران مبتلا به پارکینسون کمک میکنند. همین امروز با ما تماس بگیرید و اولین قدم را برای بهبود گفتار و صدای خود بردارید. منتظر شما هستیم تا همراه با هم، صدایی رسا و ارتباطی موثرتر را تجربه کنید.
میخواهید بهترین خدمات گفتاردرمانی را دریافت کنید؟
آیا به دنبال بهبودی در کیفیت زندگی خود هستید؟ با ما، بهترین خدمات توانبخشی را تجربه کنید. تیم ما از متخصصین و درمانگران مجرب با همراهی شما، به سرعت به هدفتان نزدیک خواهند شد. از امروز با ما همراه باشید و زندگی را با انرژی و امید پر کنید!