مشکلات شناختی بیماران پارکینسون
امروزه و مطابق آخرین آزمایشات انجام شده، دانشمندان فهمیدند که بیماری پارکینسون چیزی بسیار فراتر از یک بیماری حرکتی بوده و روی جنبه های مختلف بدن تاثیرگذار میباشد. لرزش، کندی و سفتی اندام های حرکتی، مشکلات راه رفتن و… تنها بخشی کوچک، از علائمی هستند که پس از ابتلا فرد به بیماری در بدن او ظاهر می‌شوند. طبق نظر دکتر جنیفر گلدمن، علائم حرکتی بیماری در ابتدا بسیار مهم هستند و نیاز به کنترل دارند، اما با پیشرفت بیماری اهمیت مشکلات شناختی و غیرحرکتی به مراتب از مشکلات حرکتی بیشتر میشود.
در این مقاله نیز مطابق رسم مقالات قبلی، ابتدا قصد داریم تا در مورد موضوع مورد بحث، اطلاعات بیشتری را به شما عزیزان ارائه دهیم و سپس به سراغ دلایل و راه حل های رفع آن برویم.
فهرست مطالب
شناخت چیست؟
در دو پاراگراف بالا، چندین بار با کلمه شناخت روبه‌رو شدید. شناخت در واقع یک اصطلاح روانشناسی است و به توانایی های ذهنی یک فرد گفته میشود. فرایند شناخت در ذهن، شامل توانایی‌های مانند پردازش اطلاعات، بکارگیری دانش، به یاد آوردن مطلب و… میشود. انسان به کمک همین فرایند شناخت است که میتواند به مسائل مختلف روزمره دقت کند، آنها را به خاطر بسپارد، توانایی حل مسئله داشته باشد، روی انجام یک کار تمرکز کند و….
اصلی‌ترین علل بروز مشکلات شناختی
این گونه می‌توان گفت که تمام مشکلات حرکتی و شناختی‌ای که بیماران پارکینسون تجربه میکنند، مربوط به هورمون دوپامین است. این هورمون در مغز، به عنوان یک انتقال دهنده عصبی عمل میکند و در واقع به زبان ساده، مسئولیت مخابره پیغام‌های عصبی مغز را به عهده دارد. زمانی فرد مبتلا به پارکینسون میشود که این هورمون در مغز او کمتر ترشح شده و پیام‌های عصبی به خوبی مخابره نمی‌شوند. در واقع سلول‌های عصبی‌ای که مسئول تولید این ماده شمیایی(دوپامین)، در بخش‌هایی از مغز میمیرند! حالا شاید این سوال برای شما عزیزان به وجود آید: درست است که اگر این هورمون در مغز ترشح نشود، پیام های عصبی ارسال نمی‌شوند، اما چرا حالات شخصیتی فرد تغییر میکند؟
برای دریافت این پاسخ می‌توانیم به کتاب های زیست دوران دبیرستان مراجعه کنیم. هورمون‌ها در واقع دارای ماهیت شیمیایی یکسانی هستند، ولی وظیفه آنها توسط بخشی که در آن فعالیت میکنند، تعیین میشود. به عنوان مثال هورمون دوپامین در کلیه باعث دفع سدیم و افزایش حجم ادرار میشود، ولی همین هورمون در خون باعث آزاد شدن اپی نفرین شده و در نتیجه رگ‌های خونی تنگ می‌شوند!
با توجه به مطالب بالا، دوپامین در مغز نیز چندین و چند وظیفه مختلف دارد. در واقع واضح‌ترین اثر عدم ترشح دوپامین در مغز ابتلا به پارکینسون و مشکلات حرکتی آن است. عدم ترشح این هورمون در مغز میتواند سبب تغییر شخصیت، بروز تغییرات در خلق و خو، بی انگیزه شدن، بی خوابی و… نیز شود.
انواع مشکلات شناختی در افراد مبتلا به پارکینسون
مشکلات شناختی یکی از موارد رایج میان افراد مبتلا به بیماری پارکینسون است، ولی با این وجود مواردی نیز مشاهده شده‌اند که در طی روند درمان خود، هیچ گونه مشکلات و تغییرات شناختی را تجربه نکرده‌اند. بر خلاف این درصد کم از بیماران، هستند که مشکلات شناختی شدیدی را در دوران بیماری تجربه میکنند و با پیشرفت بیماری این تغییرات شدیدتر می‌شوند.
کاهش سرعت تفکر و تصمیم گیری
یکی از مشکلات شناختی شایع در بیماران، کند شدن سرعت تفکر آنها است. پارکینسون به طور کلی روی قسمت‌های بدن تاثیر میگذارد و باعث کند شدن حرکت آنها میشود. مشابه این سندرم در ماهیچه‌های بدن نیز رخ میدهد و برادی کینزی نام دارد. افراد مبتلا به آن، که درصد بالایی از بیماران را شامل میشود، دچار کندی حرکت می‌شوند. حالا سندرم برادیفرنی نیز عملکردی همانند برادی کینز در مغز دارد و سبب کند شدن تصمیم گیری و تفکر فرد بیمار میشود.
بیمارانی که در دوره های کاردرمانی در منزل سایت سیب نت شرکت کرده بودند، گفتند که قبل از شرکت در این دوره ها، تصمیم گیری برای آنها کاری بسیار سخت و دشوار بود.
مشکلات شناختی خفیف
برخی دیگر از مشکلات رفتاری و شناختی نیز وجود دارند که بیماران پارکینسون آنها را تجربه میکنند، ولی آن چنان شدید نیستند. دانشمندان این دسته از مشکلات را “اختلالات شناختی خفیف” نامگذاری کرده‌اند. این نوع از اختلالات، در حدود ۲۰ الی ۵۰ درصد بیماران رخ میدهد و در همان اوایل دوران ابتلا فرد به بیماری، قابل تشخیص هستند. البته این اختلال‌های خفیف تنها در اوایل دوران بیماری قابل کنترل و مدیریت می‌باشند و با پیشرفت بیماری، ممکن است کار های روزمره بیمار را نیز مختل کنند.
سندرم دمانس
این سندرم نیز در بیماران شایع بوده و برخلاف مشکلات شناختی خفیف، در مراحل اولیه بیماری قابل تشخیص نیست. همین عامل هم سبب میشود تا این سندرم بسیار خطرناک و مهلک باشد. سندرم دمانس به طور معمول در مراحل پیشرفته بیماری رخ میدهد و باعث زوال عقل میشود. البته زوال عقل، تنها یک تاثیر این سندرم روی بیمار بوده و فرد با مبتلا شدن به دمانس علائم دیگری نظیر تغییر شخصیت، انواع مشکلات شناختی و حرکتی، واکنش های بحرانی و… را نیز تجربه خواهد کرد.
روش‌های درمانی مشکلات شناختی
همانطور که اشاره کردیم مشکلات شناختی در مراحل پیشرفته تر بیماری حتی از مشکلات حرکتی نیز برای بیماران پارکینسون سخت تر هستند. مشکلات رفتاری و شناختی به دلیل آنکه در ذهن فرد رخ میدهند و اغلب افراد قادر به دیدن آن نیستند، میتوانند تاثیرات مخربی را روی سلامت روح و روان بیمار بگذارد.
در ادامه برخی از راه حل های خوب و کارآمد به منظور درمان انواع مشکلات شناختی برای بیماران پارکینسون را معرفی خواهیم کرد:
مشاوره با یک کاردرمانگر
درصد بالایی از بیماران پس از آن که ابتلای آنها به پارکینسون تایید شد، بعد از شروع دوره درمان خود، هفته‌ای حداقل یکبار نزد کاردرمانگر می‌روند. افرادی که در دوره‌های کاردرمانی در منزل سایت ما شرکت می‌کردند، اذعان داشتند که پس از مثبت شدن جواب آزمایشات، از حالت روحی خوبی برخوردار نبودند. بیماران به سبب درگیر شدن با بیماری سختی مانند پارکینسون و همچنین نداشتن توانایی بدنی کافی همانند قبل، به منظور انجام کار های شخصی، اغلب دچار استرس، اضطراب و افسردگی می‌شوند.
به همین سبب نیز مهم است که وضعیت روحی بیماران توسط یک فرد متخصص به طور منظم بررسی شود و در صورت نیاز دارو هایی برای او تجویز شود. البته این نکته نیز لازم به ذکر است که دارو هایی که برای درمان وضعیت روحی بیمار تجویز میشود، نباید با دارو های پارکینسون تداخل داشته باشند. در غیر این صورت ممکن است عوارض جانبی خطرناکی برای فرد داشته باشند.
مدیریت رفتاری
این شیوه از روش‌های درمان پارکینسون، به عنوان یکی از روش‌های مدرن درمانی مشکلات شناختی به شمار می‌رود. مدیریت رفتاری در واقع به وسیله اصلاح محیط اطراف بیمار، به کمتر شدن این مشکلات کمک میکند. به عنوان مثال تغییر دکوراسیون، بیشتر و یا کمتر کردن نور داخل اتاق در اوقات مختلف شبانه روز، کم کردن اسباب و اثاثیه منزل و…. موارد معرفی شده تنها چند نمونه از مثال های مدیریت رفتاری هستند که شاید در ظاهر ساده باشند، ولی میتوانند تاثیر بسیار خوبی روی بیمار داشته باشند.
همچنین از دیگر بخش‌های مدیریت رفتاری به منظور از بین بردن مشکلات شناختی و رفتاری، برنامه ریزی است. برخی از افراد به سبب تاثیراتی که این بیماری روی مغز آنها و توانایی تصمیم گیری‌شان میگذارد، نمیتوانند به خوبی برنامه‌های روزانه خود را انجام دهند. عدم توانایی در انجام کارهای روزانه میتواند در نهایت باعث افسردگی شود. داشتن برنامه روزانه و منظم میتواند به بهبود حالات روحی بیماران کمک کند.
۳) کاردرمانی؛ مرواریدی در دریای سیاه بیماری!
تمامی روش های درمانی، از دارو های شیمیایی تا مشاوره با روانشناس نمیتوانند بیماری پارکینسون را به طور کامل کنترل کنند. مصرف بیش از حد دارو میتواند باعث مسمومیت شود و عوارض جانبی زیادی را برای بیماران به همراه خواهد داشت. از طرفی مشاوره با روانشناس نیز تنها تا حدی روی بهبود وضعیت روحی بیمار تاثیر دارد. حتما شما نیز به دنبال راهی کامل و جامع به منظور درمان پارکینسون هستید، که در عین حال هم وضعیت روحی و هم وضعیت جسمی بیمار را بهبود دهد؟ پاسخ این پرسش تنها در یک کلمه خلاصه میشود: کاردرمانی!
کاردرمانی یا occupational therapy، یکی از شیوه های درمان نوین است که برای بهبود بیماری های عصبی، اختلالات مغزی مانند ام اس، پارکینسون و… بسیار مفید میباشد. شخصی به نام فیلیپ پینل برای نخستین بار در سال ۱۸۰۱ میلادی کتابی منتشر کرد و در آن از شیوه های درمانی جدیدی حرف زد که بر پایه ورزش و انجام حرکت های ورزشی بود. او اعتقاد داشت که درصد بالایی از بیماری های بشر میتواند با ورزش و تمرینات مخصوص از بین برود.
دوره های کاردرمانی در منزل میتوانند انتخابی ایده آل برای بیماران به شمار بروند. چرا که کاردرمانگر روی نقاط ضعف آنها تمرکز میکند و همچنین در طول دوره درمان، وضعیت روحی بیمار به طور دقیق بررسی میشود. به همین سبب نیز بسیاری از پزشکان و متخصصانی که روی بیماری پارکینسون تحقیق میکنند، کاردرمانی را به عنوان یکی از شیوه های کامل درمان این بیماری میدانند.
سیب نت؛ همراه شما تا زمان بهبودی کامل!
سیب نت یکی از شرکت های فعال و حرفه ای در زمینه ارائه انواع خدمات توانبخشی میباشد. وبسایت ما تجربه بالایی در زمینه با افرادی که از بیماری های شناختی، حرکتی و… رنج میبردند داشته و به همین سبب نیز به طور دقیق میداند که وضعیت روحی فرد و خانواده او به چه صورت است. کاردرمانگران سیب نت با تجربه و مهارتی که دارند، ابتدا وضعیت روحی و جسمی شخص را بررسی میکنند. سپس در طی جلسات درمانی، با تکیه بر ورزش و انجام حرکات تخصصی، سعی میکنند تا هر چه زودتر بیمار را به آغوش گرم خانواده خود باز گردانند.
می‌خواهید بهترین خدمات فیزیوتراپی را دریافت کنید؟
آیا به دنبال بهبودی در کیفیت زندگی خود هستید؟ با ما، بهترین خدمات توانبخشی را تجربه کنید. تیم ما از متخصصین و درمانگران مجرب با همراهی شما، به سرعت به هدفتان نزدیک خواهند شد. از امروز با ما همراه باشید و زندگی را با انرژی و امید پر کنید!