غذاهای مضر برای پارکینسون
آیا می‌دانید که تغذیه مناسب می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در مدیریت بیماری پارکینسون داشته باشد؟ با توجه به تاثیرات عمیق رژیم غذایی بر علائم این بیماری، انتخاب غذا می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش اثرات منفی پارکینسون کمک کند. بررسی‌های مختلف حاکی از آن است که استفاده از غذاهای مضر و ناسالم مانند مواد فرآوری شده، علائم بیماری را تشدید می کند. مواد غذایی فرآوری شده شامل طیف وسیعی از محصولات مانند کنسروها، نوشابه‌های گازدار، غلات صبحانه، چیپس، سوسیس و کالباس، غذاهای آماده، آب‌نبات‌ها و کیک‌ها هستند. این مواد به دلیل ترکیبات مصنوعی در خود، از جمله مواد نگهدارنده، قندهای افزودنی و چربی‌های اشباع، می‌توانند به بروز مشکلاتی در سیستم عصبی منجر شوند. مصرف این مواد می‌تواند علائم بیماری را تشدید کرده یا در درمان دارویی اختلال ایجاد کند. این مقاله به شما کمک می‌کند تا شناخت دقیق‌تر و بهتری از مواد غذایی مضر برای این بیماری داشته باشید.
فهرست مطالب
ضرر مواد قندی برای بیماران پارکینسون
مصرف زیاد قند به‌ویژه مواد افزودنی قندی ممکن است تأثیرات منفی بر مبتلایان به پارکینسون داشته باشد. قندهای ساده می‌توانند سطح گلوکز خون را به سرعت افزایش دهند و نوسانات شدید قند خون را به دنبال داشته باشند. نوسانات قندی به شدت برای مغز مضر بوده و بر عملکرد آن تاثیر منفی می گذارند. این نوسانات به طور خاص در بیماران مبتلا به پارکینسون، می‌توانند علائم بیماری را تشدید کرده و به افزایش استرس اکسیداتیو در سلول‌های مغزی منجر شوند. این موضوع می‌تواند در نهایت باعث تسریع آسیب‌های عصبی و کاهش عملکرد شناختی شود. همچنین، مصرف زیاد قند با التهاب سیستمیک مرتبط است که خود عاملی برای افزایش سرعت پیشرفت بیماری‌های عصبی محسوب می‌شود. بنابراین، در لیست غذاهای مضر برای این بیماری مواد قندی جایگاه بالایی دارند. مدیریت مصرف قند و توجه به انتخاب مواد بدون قند یا با قند کمتر به شدت توصیه می شود.
نه به چربی‌های اشباع و کلسترول
تحقیقات علمی حاکی از آن است که مصرف چربی‌های اشباع شده ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد. مصرف کلسترول می‌تواند ریسک ابتلا به پارکینسون را بالا ببرد و در مقابل مصرف اسیدهای چرب غیراشباع، مانند روغن زیتون یا غذاهای دریایی، ممکن است این خطر را کاهش دهند. بنابراین، افراد مبتلا به این بیماری می‌توانند با کاهش مصرف کلسترول و نیز محدود کردن چربی‌های اشباع شده در رژیم غذایی خود، به کنترل علائم بیماری کمک کنند.
آیا شیر و لبنیات برای پارکینسون ضرر دارد؟
مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می‌دهند که ریسک ابتلا به بیماری پارکینسون در میان افراد با مصرف بالای محصولات لبنی، بیشتر است. نتایج این مطالعات ارتباط بالقوه بین مصرف لبنیات و بیماری پارکینسون را تایید می کند. محصولات لبنی معمولا در مرحله توزیع به مواد نگهدارنده‌ای آغشته می‌شوند که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. البته نمی توان منکر این اصل شد که محصولات لبنی، منبع مهمی از کلسیم، ویتامین D و سایر مواد مغذی مورد نیاز بدن هستند.
کلسیم و ویتامین D برای حفظ استحکام استخوان‌ها حیاتی هستند. ویتامین D به ویژه در حفظ سلامتی افراد مبتلا به بیماری پارکینسون که در معرض خطر سقوط و شکستگی‌ها هستند، نقش مهمی را ایفا می‌کند. بنابراین، با توجه به این نکات، توصیه می شود که افراد مبتلا به پارکینسون از لبنیات کم چرب و حاوی پروبیوتیک استفاده کنند. همچنین بهتر است در خصوص این جنبه از رژیم غذایی خود با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
غذاهای غنی از پروتئین
غذاهای غنی از پروتئین، اگرچه برای سلامت عمومی بدن ضروری هستند، اما در بیماران مبتلا به پارکینسون می‌توانند تاثیرات منفی داشته باشند. پروتئین ها می توانند در نحوه جذب داروهای ضروری برای درمان این بیماری اختلال ایجاد کنند. لوودوپا یکی از اصلی‌ترین داروهایی است که برای کنترل علائم بیماری پارکینسون تجویز می‌شود. الوودوپا و آمینو اسیدهای موجود در غذاهای پروتئینی حمل کننده‌های یکسانی در بدن انسان دارند. زمانی که یک فرد مبتلا به پارکینسون، غذاهای غنی از پروتئین مصرف می‌کند، آمینو اسیدهای موجود در این غذاها با لوودوپا بر سر جذاب توسط حمل‌کننده‌ها رقابت می‌کنند. این رقابت می‌تواند باعث کاهش جذب دارو و در نتیجه کاهش اثربخشی آن شود. خود بیمار نیز ممکن است پس از مصرف غذاهای پروتئینی، احساس کند که داروهایش به خوبی عمل نمی‌کنند. در نتیجه علائم بیماری مانند لرزش، سفتی عضلات و مشکلات حرکتی افزایش می‌یابند.
اجتناب از غذاهای شور و پرنمک
مصرف زیاد نمک می‌تواند منجر به افزایش فشار خون شود. افزایش فشار خون نه تنها برای سلامت قلب و عروق مضر است، بلکه می‌تواند مشکلاتی مانند سردرد و سرگیجه را در بیماران پارکینسون تشدید کند. به علاوه نمک اضافی می‌تواند منجر به احتباس آب در بدن شود. این احتباس می‌تواند سبب ایجاد ورم در اندام‌ها و افزایش وزن بدن گردد که هر دوی این عوامل می‌توانند تحرک و تعادل بیمار پارکینسونی را تحت تاثیر قرار دهند. برخی از داروهای مصرفی برای پارکینسون ممکن است با تغییرات در فشار خون یا الکترولیت‌های بدن، تأثیرات متفاوتی داشته باشند. مصرف بالای نمک ممکن است اثرات این داروها را تغییر داده یا باعث بروز عوارض جانبی شود. معمولا پزشکان به بیماران مبتلا به پارکینسون توصیه می‌کنند که مصرف نمک را به حداقل برسانند و از غذاهای کم‌نمک یا بدون نمک استفاده کنند.
تاثیر تیرامین در بیماران پارکینسونی
تیرامین یک ترکیب آمینی طبیعی است که در برخی از غذاها مانند پنیر، گوشت‌های فرآوری‌شده و برخی میوه‌ها یافت می‌شود. این ماده در بدن به عنوان یک محرک عمل می‌کند و می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، تاثیر تیرامین اهمیت زیادی دارد؛ به‌ویژه زمانی که این افراد از مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAO) استفاده می‌کنند. مهارکننده‌های MAOبه‌ویژه مهارکننده‌های MAO-B مانند سلژیلین و راساژیلین، معمولاً برای مدیریت علائم پارکینسون تجویز می‌شوند. این داروها با مهار آنزیم MAO-B میزان دوپامین را در مغز افزایش می‌دهند اما در عین حال این مهارکننده‌ها می‌توانند تجزیه تیرامین را کاهش دهند. هنگامی که تیرامین در بدن تجزیه نشود، می‌تواند به سطوح خطرناکی برسد و منجر به افزایش ناگهانی فشار خون، یا “بحران فشار خون” شود. بیماران پارکینسونی که از مهارکننده‌های MAO-B استفاده می‌کنند، باید از مصرف زیاد تیرامین پرهیز کنند. آنها باید از مصرف غذاهایی با تیرامین بالا مانند برخی از انواع پنیرهای کهنه، محصولات گوشتی فرآوری‌شده و سویا جدا دوری کنند.
نقش عادت‌های ناسالم در تضعیف سیستم عصبی و تسریع علائم بیماری
پارکینسون یک اختلال عصبی مزمن و پیش‌رونده است که در نتیجه تخریب تدریجی سلول‌های تولیدکننده دوپامین در مغز بروز می‌کند. در این مسیر، برخی عادت‌ها و رفتارهای نادرست غذایی نیز می‌توانند به‌طور غیرمستقیم بر سلامت مغز و پیشرفت پارکینسون تأثیر منفی بگذارند. مهم ترین این عادت ها عبارتند از:
- افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به دلیل ناپایداری در راه رفتن و اختلالات تعادلی که دارند باید از مصرف الکل خودداری کنند. الکل با ایجاد اختلال در عملکرد مغز و همچنین احتمال تداخل دارویی، می‌تواند فرایند کنترل یا بهبود علایم بیماری را با مشکلات جدی مواجه کند.
- مصرف مواد غذایی یا جویدنی‌های سخت می‌تواند برای بیمارانی که با مشکلات حرکتی و هماهنگی عضلات دهان و فک مواجه هستند، خطرناک باشند. مصرف مواد غذایی سفت مانند آجیل، گوشت‌های سفت و مواد غذایی خشک و سخت، می‌تواند باعث ایجاد خفگی یا مشکلات دیگر در بلع شود. همچنین، این عادات غذایی مضر می‌توانند به آسیب‌های جدی در دندان‌ها و فک منجر شوند و وضعیت عمومی بیمار را بدتر کنند. به همین دلیل، توصیه می‌شود که بیماران از مصرف این نوع مواد غذایی پرهیز کرده و به جای آن، از مواد غذایی نرم‌تر و ساده‌تر برای بلع استفاده کنند.
چرا غذاهای کنسروی برای بیماران پارکینسون مناسب نیستند؟
مطالعات نشان داده‌اند که مصرف غذاهای کنسروی و نوشابه‌ها می‌توانند با تسریع روند پیشرفت بیماری پارکینسون ارتباط داشته باشد. علاوه بر این، پژوهش‌های دیگر نشان می‌دهند که مصرف مداوم غذاهای فرآوری‌شده ممکن است منجر به افزایش نفوذپذیری روده و ایجاد دیس بیوز(disbios) شود. این وضعیت باعث رشد بیش از حد باکتری‌های مضر می‌شود. محققان بر این باورند که مولکول‌های نوروتوکسین که در چنین شرایطی توسط باکتری‌های روده تولید می‌شوند، ممکن است وارد جریان خون شده و موجب بروز علائم گوارشی شوند. این علائم به مری و حفره دهانی حلقی نیز گسترش می‌یابند. در نتیجه این فرآیند بیماران دچار دشواری در بلع، مشکلات گفتاری و کاهش حس بویایی می‌شوند. از آنجا که غذاهای فرآوری شده ممکن است با تشدید علائم پارکینسون مرتبط باشند، توصیه می‌شود که افراد مبتلا به این بیماری از مصرف این نوع غذاها خودداری کنند.
کلام آخر
انتخاب غذاهای مناسب و رعایت یک رژیم غذایی اصولی می‌تواند نقشی کلیدی در مدیریت علائم پارکینسون داشته باشد. اجتناب از مواد غذایی مضر که ممکن است اثرات منفی بر علایم بیماری بگذارند یا با ایجاد تداخل های دارویی، روند درمان را کند کنند، امری ضروری است. متخصصین تغذیه مجموعه توانبخشی سیب نت با دانش تخصصی و تجربه گسترده خود، می توانند در این زمینه راهنمایی‌های ارزشمندی برای بیماران ارائه دهند. در کنار متخصصان شما می‌توانید با بهره‌گیری از رژیم‌های غذایی مناسب، کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید و با چالش‌های این بیماری بهتر مقابله کنید. غذا سوختی است که ما به بدن خود می رسانیم و برای مبارزه با بیماری سر سختی مانند پارکینسون، بدن ما به سوختی کامل و مناسب نیاز دارد. با رعایت یک رژیم غذایی سالم، آماده‌تر به جنگ پارکینسون بروید!
می‌خواهید بهترین خدمات توانبخشی را دریافت کنید؟
آیا به دنبال بهبودی در کیفیت زندگی خود هستید؟ با ما، بهترین خدمات توانبخشی را تجربه کنید. تیم ما از متخصصین و درمانگران مجرب با همراهی شما، به سرعت به هدفتان نزدیک خواهند شد. از امروز با ما همراه باشید و زندگی را با انرژی و امید پر کنید!